Stocznie, ze względu na skalę eksportu, są w Polsce jednym z najważniejszych sektorów przemysłu, jednak ze względu na swoją specyfikę, są podmiotami narażonymi na bardzo duże ryzyko związane z prowadzoną działalnością.
W przypadku awarii, katastrofy lub wypadku straty mogą być ogromne i dotyczyć nie tylko jednostki w budowie, ale także osób, kontrahentów i klientów stoczni oraz jej mienia. Dlatego kluczowe jest zabezpieczenie się przed ewentualnymi zdarzeniami, które mogą prowadzić do poważnych strat finansowych.
„Trudna branża”. To często stosowane określenie na rynku ubezpieczeniowym dla firm, których działalność niesie ze sobą wyższe ryzyko wystąpienia zdarzeń szkodowych. Wysokie sumy gwarancyjne oraz niemal pewne zdarzenia szkodowe są tego głównym powodem.
Ubezpieczenia dedykowane stoczniom to specjalistyczne rozwiązania, które zapewniają ochronę przed ryzykiem związanym z działalnością stoczni. Ich celem jest zapewnienie ochrony dla armatora oraz wykonawcy przed skutkami zdarzeń, począwszy od zakłócających proces budowy, transportu, remontu lub wodowania statku. Celem zawarcia ubezpieczenia jest stworzenie takiej ochrony ubezpieczeniowej, która zminimalizuje ryzyko wystąpienia szkody bezpośrednio prowadzącej do dodatkowych kosztów po stronie przedsiębiorcy. Niekiedy takie dodatkowe koszty mogą być olbrzymie, przez co przedsiębiorca może być zmuszony do zamknięcia prowadzonej działalności. Prawidłowa ochrona ubezpieczeniowa umożliwi szybkie odtworzenie majątku i wznowienie działalności w najszybszym możliwym czasie. Właściwe dobranie produktów ubezpieczeniowych oraz skonstruowanie umowy ubezpieczenia w tym zakresie wymaga dogłębnej wiedzy na temat specyfiki branży stoczniowej oraz doświadczenia w ocenie i analizie ryzyka ubezpieczeniowego.
Przekrój produktów ubezpieczeniowych oferowanych na rynku, dostosowanych do potrzeb stoczni, jest szeroki i obejmuje m.in.:
- ubezpieczenia majątkowe, których przedmiotem jest mienie stanowiące własność ubezpieczającego lub będące w jego posiadaniu, wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej obejmujące m.in.: środki trwałe (budynki i budowle, maszyny, urządzenia i wyposażenie, stacjonarny i przenośny sprzęt elektroniczny), środki obrotowe i rzeczy ruchome;
- ubezpieczenia OC z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej – zapewniają ochronę finansową w przypadku wyrządzenia szkody osobom trzecim. Chronią przed szkodami wyrządzonymi przez pracowników i podwykonawców. Zabezpieczają przed konsekwencjami finansowymi wynikającymi z prowadzenia działalności gospodarczej i wprowadzenia produktu do obrotu;
- ubezpieczenia OC z tytułu realizacji prac kontraktowych mają zastosowanie w sytuacji, gdy partnerzy biznesowi żądają przedłożenia zabezpieczeń wykonania kontraktu w formie gwarancji, aby mieć pewność, że warunki umowy zostaną spełnione.
Ponadto kolejną kwestią jest ubezpieczenie budowy statków. Ubezpieczenie chroni jednostkę w budowie i działa już od położenia stępki (lub równorzędnego procesu) aż do przekazania statku zamawiającemu. Zawierane jest na podstawie klauzul instytutowych, opracowanych przez International Underwriting Association, przeznaczonych dla przemysłu stoczniowego:
- Institute clauses for Builders’ Risks – to wytyczne dla ubezpieczenia budowy, które określają zakres i warunki polisy ubezpieczeniowej dla budowy. Ubezpieczenia na bazie warunków Builders’ Risks zazwyczaj obejmują ubezpieczenie od szkód wynikających ze zdarzeń losowych takich jak np. pożar, a także od szkód wynikających z działalności człowieka, jak kradzieże, dewastacje czy też wadliwe wykonawstwo od momentu położenia stępki, poprzez wodowanie i próby morskie. Klauzule te także określają, jakie koszty są objęte ubezpieczeniem, w tym koszty wznowienia prac budowlanych, koszty wynajmu zastępczej przestrzeni i koszty usunięcia pozostałości po szkodzie.
- Shiprepairer’s Liability Clauses – to zbiór zasad i warunków, które regulują odpowiedzialność firm remontujących statki w przypadku szkód wywołanych podczas remontu. Obejmują odpowiedzialność za szkody powstałe podczas remontu, takie jak uszkodzenie statku, utrata lub uszkodzenie jego wyposażenia, a także odpowiedzialność za jakiekolwiek szkody wynikające z niewłaściwego wykonania remontu.
Rynek ubezpieczeń stoczniowych nie musi być tak trudny. Przedsiębiorcy w kwestii bezpieczeństwa mogą mieć możliwość wyboru. Wiążę się to z kilkoma prostymi, ale bardzo skutecznymi działaniami, które poprzedzają proces negocjacji z ubezpieczycielem. Mowa o czynnościach prewencyjnych przy wsparciu inżynierów bezpieczeństwa. W efekcie producent zwiększa poziom bezpieczeństwa i chroni się przed ewentualnymi szkodami. Rynek ubezpieczeniowy docenia świadomego klienta, więc oferuje większą liczbę ofert. To daje możliwość korzystnego wyboru polisy. Kluczową kwestią jest również właściwa wycena majątku. Szkody branży stoczniowej mogą być spektakularne. Ogromne pożary trawiące hale produkcyjne lub magazynowe wraz z jednostkami, goszczące w czołówkach wiadomości, nie są rzadkością. Przedsiębiorstwa mogą w mgnieniu oka ponieść ogromne straty majątkowe. W czasach, gdy regularnie rosną ceny materiałów, stwarza to ryzyko, że nawet przy dobrym programie ubezpieczenia otrzymane odszkodowanie może okazać się niewystarczające, by pokryć straty. Dlatego idealnym rozwiązaniem jest regularne aktualizowanie wartości majątku.
Jarosław Szewczyk
tel. +48 451 057 934
jaroslaw.szewczyk@makubezpieczenia.pl
